Dit opiniestuk verscheen op 16 mei 2019 in De Standaard op pagina 37.
Is het veertig jaar na de eerste Pride in België nog nodig om op de barricaden te staan? Petra De Sutter vindt van wel.
Schaarsgeklede kleerkasten in tanga's, schattige oma's met kleinkinderen, regenboogvlaggen: zaterdag zullen zo'n honderdduizend mensen deelnemen aan The Pride in Brussel. Precies veertig jaar geleden werd de eerste Pride in België georganiseerd, toen nog de 'Roze Zaterdag' genoemd. Het evenement is ondertussen omgedoopt tot The Belgian Pride, want 'roze' doet afbreuk aan de diversiteit aan bonte kleuren die jaarlijks de grijze gevels van Brussel opfleuren. Al veertig jaar marcheren we voor gelijke kansen en rechten. Veertig jaar geleden konden homo's niet trouwen en geen kinderen adopteren. Transgenderpersonen konden niet van geslacht veranderen via een burgerlijke procedure en meemoeders hadden nul dagen geboorteverlof.
Partypooper
Wat is de betekenis van een Pride in een land dat op de tweede plaats staat in de ranking van holebi- en transrechten (op een totaal van 49 landen in Europa en Azië)? Kunnen we zaterdag niet gewoon een feestje bouwen en even niet op de barricaden staan? Ik wil geen partypooper zijn, maar cijfers rond discriminatie en welzijn drukken ons met de neus op de feiten. Zo zag het antidiscriminatiecentrum Unia het aantal dossiers over homofobie in 2018 met de helft stijgen in vergelijking met 2017. Verder is het nog altijd slecht gesteld met het psychische welzijn van de Vlaamse holebi's en transgenderpersonen: uit onderzoek blijkt dat een kwart minstens één poging tot zelfdoding heeft ondernomen. Ook de seksuele gezondheid van homomannen blijft een aandachtspunt, want een op de twintig homomannen in Vlaanderen leeft met hiv.
Aangezien de Pride plaatsvindt in de hoofdstad van Europa, heeft het evenement ook een internationale dimensie. Er zijn tal van Europese landen waar de holebi- en transrechten onder druk staan. In Riga nam ik deel aan een Pride waar honderden tegenbetogers homo- en transfobe beledigingen naar ons hoofd slingerden. Ik was blij dat ik geen Lets versta. In Istanbul krijg je zelfs niet de kans beledigd te worden: Prides worden er simpelweg verboden. In tientallen Europese landen kunnen twee personen van hetzelfde geslacht niet huwen of een kind adopteren en neemt de overheid nauwelijks actie tegen haatmisdrijven ten aanzien van holebi's en transpersonen.
Het politieke klimaat zal er niet op verbeteren: na de Europese verkiezingen van 26 mei vrees ik een toename van homofobe en ultraconservatieve stemmen in het Europees Parlement. Nu al moet ik in de Raad van Europa afrekenen met sabotageacties en persoonlijke aanvallen uit homofobe en (ultra)conservatieve hoek. Kortom, ook in 2019, 40 jaar na de eerste Pride in België, zijn er goede redenen om te blijven ijveren voor gelijke kansen voor holebi's en transpersonen.
'Vuile flikker!'
Bovenstaande cijfers en voorbeelden wijzen op de noodzaak om te pleiten voor een herbevestiging, een verdieping en een verbreding van holebi- en transgenderrechten. De politieke 'buzzwords' inclusie en diversiteit moeten zich vertalen in het dagelijkse leven van holebi's en transgenderpersonen. Zo wil ik dat een non-binaire tiener de eigen genderidentiteit op school kan beleven zonder gepest te worden. Ik wil ook dat homoseksuele stelletjes hand in hand in Brussel kunnen flaneren zonder dat iemand ' sale PD!' ('vuile flikker') roept. Verder wil ik dat rusthuizen homoseksuele bejaarde koppels verwelkomen zonder dat medebewoners of personeel een hartaanval krijgen.
Tot slot wil ik dat de Belgische en Europese politiek (betere) randvoorwaarden scheppen om dat allemaal mogelijk te maken. Prides zijn meer dan kleurrijke 'homo-feestjes'. Ze zijn het positieve antwoord van holebi's en transgenderpersonen op ervaringen van geweld en discriminatie. Tijdens een Pride willen we onze zichtbaarheid als sociale groep vergroten en pleiten voor waardigheid, gelijke kansen en gelijke rechten. Het zijn ook manifestaties waar seksuele, gender- en andere vormen van diversiteit worden bezongen en gevierd. En daarom ga ik zaterdag niet alleen op de barricade staan, maar samen met 10.000 andere deelnemers een leuk feestje bouwen.
Petra De Sutter Copyright
© 2019 Mediahuis. Alle rechten voorbehouden
