Over twee dagen weet Didier Reynders (MR) of hij zijn Europese topjob beet heeft. Dan stemt de assemblee van de Raad van Europa over wie de instelling mag leiden: hij of zijn Kroatische tegenkandidate Marija Pejcinovic Buric. Toch is het vandaag ook al een uiterst belangrijke dag in de strijd om secretaris-generaal te worden. Er wordt namelijk beslist of de Russen opnieuw stemrecht krijgen in de Raad van Europa. Met 18 op 324 zitjes kunnen zij weleens het verschil maken in wat aangekondigd wordt als een nipte strijd. Om het in sporttermen te zeggen: het is 'money time' voor Reynders. De komende dagen valt alles in zijn plooi. De Raad van Europa, een instelling met 47 lidstaten over heel Europa, houdt zich vooral bezig met mensenrechten. De Russen werd het stemrecht ontnomen na de annexatie van de Krim in 2014. Als tegenzet legden de Russen hun jaarlijkse bijdrage stil. Die financiële aderlating kwam hard aan bij de Raad.
MH17, Skripal en Georgië
Onze landgenote Petra De Sutter, die namens Groen in de assemblee van de Europese Raad zetelt, bereidde een rapport voor om de Russische delegatie weer toe te laten, onder voorwaarden. Dat rapport, dat eerder al in een commissie werd goedgekeurd, moet nu van het voltallige parlement groen licht krijgen. De race is nog niet gelopen, mede omdat de politieke actualiteit roet in het eten dreigt te gooien. Vorige week kwam er een langverwacht onderzoek uit naar het neerhalen van vlucht MH17 boven Oekraïne. Opnieuw was er bewijs dat Moskou betrokken is. Tegelijk lopen in Georgië de spanningen met Rusland weer op, met massale straatprotesten als gevolg. Vanuit die landen wordt hevig gelobbyd om het rapport van De Sutter alsnog te kelderen. Maar ook bijvoorbeeld de Britten zijn niet van plan om de Russen nog iets te gunnen. De vergiftiging van de Russische dubbelspion Sergej Skripal vorig jaar op hun grondgebied ligt nog te vers in het geheugen.
Diplomatiek mijnenveld
De Sutter vindt vooral steun bij West-Europese landen. Door de Russen weer te betrekken bij de Raad van Europa, blijft er een belangrijk diplomatiek kanaal open. En vooral: de Russische burgers kunnen weer een beroep doen op het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, de belangrijkste exponent van de Raad van Europa. Wat opvalt: zowel Reynders als Buric houdt zich erg op de vlakte. Ze weten dat ze zich in een diplomatiek mijnenveld begeven. Wie zich te pro-Russisch profileert -of ook maar die indruk geeft -, riskeert de steun te verliezen van andere lidstaten. Maar evengoed geldt: wie al te streng is voor Poetin en co, loopt schade op. De steun van de 18 Russische parlementsleden ben je dan zeker kwijt - als ze effectief mogen meestemmen.
Reynders is licht favoriet voor de finale stemming op woensdag. Met zijn twintig jaar ervaring in de regering, waarvan acht als buitenlandminister, beschikt hij duidelijk over de beste adelbrieven. Ook kwam hij inhoudelijk beter uit de verf. De Kroatische Buric van haar kant heeft het voordeel dat ze uit één van de 'nieuwe' Europese landen komt en dat ze een vrouw is. Zo geldt ze meer als de kandidaat van de politieke vernieuwing. Bovendien kan ze als christen-democrate rekenen op steun uit de EVP-fractie, die veruit de grootste is.
Gevoeligheden
Al moet daarbij meteen worden opgemerkt dat de fractiediscipline een stuk minder sterk is dan in andere parlementen. De nationale gevoeligheden spelen evengoed een rol. "Niemand kan voorspellen welke kant het zal uitdraaien", zegt Open Vld'er Rik Daems, die de liberale fractie voorzit. De nieuwe secretaris-generaal treedt pas in oktober aan. Hij strijkt een jaarlijkse vergoeding op van 320.000 euro, waar geen belastingen op betaald moeten worden. (RW)
