De oprichting van de speciale kankercommissie komt er op een moment waarop steeds meer mensen, mede door de coronacrisis, oproepen om de EU meer bevoegdheden op vlak van volksgezondheid te geven. Arts en Europarlementslid (Groen) Petra De Sutter is vice-voorzitter van de verzamelde groep Europarlementsleden tegen kanker en vindt dat deze commissie niets te vroeg komt. 'Elke 9 seconden krijgt een EU-burger het slechte nieuws dat bij hem of haar kanker is vastgesteld. Dit heeft een enorme impact op het leven van de patiënt en zijn omgeving, maar ook op de gehele Europese maatschappij en economie. Door de Europese lidstaten bij te staan in de strijd tegen kanker, kan de EU ook haar meerwaarde tonen op vlak van volksgezondheid. De EU kan onder meer een rol spelen in het opschalen van preventieacties, het wegwerken van ongelijkheden binnen en tussen lidstaten, het faciliteren van toegang tot betaalbare geneesmiddelen en het financieren van onafhankelijk onderzoek.
De parlementaire commissie zal zich buigen over alle stadia van de ziekte: preventie, diagnose, behandeling, het leven na kanker en palliatieve zorg. Voor de Groene fractie is een focus op preventie prioritair: 'We moeten niet alleen vechten tegen kanker, maar ook tegen de oorzaken ervan', aldus Petra De Sutter. 'We weten dat minstens 4 op de 10 kankers te voorkomen zijn en dat veel risicofactoren dezelfde zijn als bij andere niet-overdraagbare ziekten. Stoffen waarvan is bewezen dat ze kankerverwekkend of kankerbevorderend zijn, moeten zo snel mogelijk verboden worden. En als het gaat om tabaksgebruik, alcoholmisbruik en gezonde voeding, moeten beleidsmakers zich niet enkel richten op individueel gedrag, maar ook de voedings- en tabaksindustrie beter reguleren. Zo'n focus op preventie komt bovendien niet alleen de burgers, maar ook de nationale gezondheidsbegrotingen ten goede.'
Eind 2019 beloofden Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en gezondheidscommissaris Stella Kyriakides de strijd tegen kanker op te voeren door de lancering van een nieuw Europees actieplan. Op 4 februari, Wereldkankerdag, werd een grootschalige consultatieronde gestart waarbij artsen, patiënten, beleidsmakers en organisaties gevraagd werden om hun input aan te leveren. Met de oprichting van deze nieuwe, tijdelijke parlementaire commissie, zullen Europarlementsleden van alle politieke groepen debatteren over de input van het Europees Parlement voor dit actieplan. De oprichting van deze speciale commissie was al langer gepland, maar liep vertraging op door de COVID-19-pandemie.
De oprichting van de tijdelijke Commissie werd gisteren goedgekeurd door een zeer ruime meerderheid van 651 van de 687 stemmen. De Commissie zal 33 Commissieleden tellen uit alle politieke groepen en zal na de zomer van start gaan. Naast de speciale commissie over kanker, werd gisteren ook ingestemd met de oprichting van twee andere speciale commissies: éen over buitenlandse inmenging in democratische processen in de EU, met inbegrip van desinformatie, en één over artificiële intelligentie en digitale transformatie.
