Tijdens een persconferentie van Commissievoorzitter Ursula Von Der Leyen en Voorzitter van de Europese Raad Charles Michel werden de Europese lidstaten opgeroepen om hun coronamaatregelen in de toekomst op een gecoördineerde en graduele manier op te heffen, waarbij de gezondheid en wetenschappelijk advies steeds centraal dient te staan. Daarnaast werd ook een internationale online pledging conferentie op 4 mei aangekondigd voor de financiering van de zoektocht naar een vaccin.
Roadmap voor gecoördineerde exit
Met de publicatie van een 'joint roadmap', roept Ursula von Der Leyen de Europese lidstaten op om het gradueel opheffen van de maatregelen zo gecoördineerd mogelijk te laten verlopen. Aangezien de situatie in elke lidstaat anders is, wordt er ook niet gepleit voor een one-size-fits-all approach waarbij elke lidstaat exact hetzelfde moet doen op hetzelfde moment. Wel wordt er opgeroepen tot gelijkaardige maatregelen en een duidelijke coördinatie tussen de Europese lidstaten, en de roadmap geeft hiertoe enkele richtlijnen.
Von Der Leyen benadrukt dat er met drie centrale voorwaarden rekening moet worden gehouden alvorens tot een graduele exit kan worden overgegaan. Ten eerste moet de verspreiding van het virus over een langere periode afgezwakt zijn, ten tweede moet er rekening gehouden worden met de capaciteit van het gezondheidssysteem en tenslotte wordt ook het belang van voldoende testcapaciteit benadrukt om de situatie te blijven monitoren. De roadmap benadrukt dat de zogenaamde serologische testen een zeer belangrijke rol zullen spelen om de immuniteit van de bevolking na te gaan, en zegt ook dat zelftests dienen uitgerold worden van zodra hun werking en betrouwbaarheid voldoende bewezen is.
Oproep tot financiering zoektocht vaccin
Von Der Leyen benadrukte tijdens de persconferentie ook het belang van wereldwijde samenwerking in de zoektocht naar een vaccin. De EU zal op 4 mei een online pledge vergadering organiseren waarbij landen en organisaties worden opgeroepen om deze zoektocht gezamenlijk te financieren. Daarbij zouden heel wat organisaties waaronder de Bill Gates Foundation, GAVI (de wereldwijde vaccinalliantie), CEPI (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations) en de WHO worden betrokken.
Petra De Sutter reageert positief op de aankondigingen van Von Der Leyen:
"Terwijl Trump de wereldwijde gezondheid op het spel zet door de funding aan de WHO stop te zetten, roept de EU op tot meer Europese en internationale samenwerking en solidariteit. Hoewel coördinatie en solidariteit aanvankelijk ontbraken bij het invoeren van de maatregelen, roept de EU de lidstaten nu op om het gradueel opheffen van deze maatregelen wél zo gecoördineerd en solidair mogelijk te laten verlopen. Dit is in het belang van ieders gezondheid. Ook de oproep voor meer internationale financiering is zeer belangrijk. De ontwikkeling van het vaccin zal cruciaal zijn om de pandemie volledig onder controle te krijgen, en hiertoe moet samengewerkt worden tussen alle landen en organisaties, ook financieel."
Europese app
In de roadmap wordt verder ook ingegaan op enkele specifieke zaken, bijvoorbeeld de ontwikkeling van een digitale app die sociale contacten in kaart kan brengen en de bestrijding van het virus zo kan tegengaan. De Europese Commissie erkent de meerwaarde van deze apps, maar benadrukt dat deze apps enkel vrijwillig kunnen worden geïnstalleerd, en dat ze volledig in lijn moeten zijn met bestaande Europese privacy-wetgeving. Men stelt daarnaast ook dat het efficiënt zou zijn om 1 Europese app te ontwikkelen, of op zijn minst apps die op elkaar zijn afgestemd.
Europees herstelplan
Naast de roadmap die vandaag gepubliceerd werd, zal er ook gewerkt worden een een Europees herstelplan, dat wellicht eind deze maand gelanceerd zal worden. Het vrijwaren van de Europese interne markt is hierbij essentieel, zo stelde Charles Michel tijdens de persconferentie. Volgende week vindt een extra Europese Raad plaats waarop het herstelplan besproken zal worden. Deze vergadering volgt na een reeks samenkomsten van de Eurogroup, waar reeds tot een noodplan van €540 miljard werd besloten.
Michel benadrukte tijdens de persconferentie ook dat Europa niet enkel een herstelplan moet maken voor haar eigen economie, maar ook een rol moet opnemen in het ondersteunen van economisch zwakkere regio's tijdens en na deze gezondheidscrisis. Tot slot benadrukte Von Der Leyen dat de Green Deal zeker niet vergeten dient de worden in de gesprekken over het herstel, aangezien de noodzaak voor klimaatactie en een sterke Europese Green Deal nog steeds even sterk is als voor deze crisis.
