Foto: CC-BY-4.0: © European Union 2019 – Source: EP
De Groene fractie heeft von der Leyen van harte gefeliciteerd met de nieuwe Commissie. Bij de stemming, hebben we ons onthouden om een constructief, maar kritisch signaal te geven. Ja, we willen samenwerken, maar neen, we geven geen blanco cheque. We hebben het werkprogramma voor de komende legislatuur goed bestudeerd: er zijn mooie beloftes gemaakt, maar er zitten ook een paar valse noten in.
New @EU_Commission confirmed by @Europarl_EN. @GreensEFA abstained, explained as a statement of constructive criticism. Yes, we will collaborate, but no, we can not give blank cheque. Work plan looks promising, but some false notes... I sincerely wish @vonderleyen good luck. pic.twitter.com/sapFuVhpgE
— Petra De Sutter (@pdsutter) November 27, 2019
Dit artikel verscheen op 28 november 2019 in De Standaard:
Ambitieuze Green Deal maar geen Groene steun
Van onze redacteur in Frankrijk Bart Beirlant
STRAATSBURGUrsula von der Leyen, de nieuwe Commissievoorzitter, reist maandag - op de tweede dag van haar ambtstermijn - naar Madrid om er de klimaatconferentie toe te spreken. Ze zal er haar plannen voor een 'Europese Green Deal' presenteren die ze gisteren voor de vertrouwensstemming van haar Commissie als topprioriteit verdedigde in het Europees Parlement. Die 'Green Deal' moet de basis leggen van een klimaatneutraal Europa in 2050.
'De wereld heeft ons leiderschap nodig bij de bescherming van het klimaat. Dat is existentieel', zei Von der Leyen. 'Dit is een van de weinige terreinen waar de EU voorloper is. Als we dit goed doen, zullen we een rolmodel voor de wereld en een exporteur van technologie worden.' Met protesten van de 'gilets jaunes' in Frankrijk in het achterhoofd, bezwoer ze dat die transitie rechtvaardig moet verlopen: 'Anders zal ze helemaal niet gebeuren.' Von der Leyen is zelfs bereid die doelstelling in een klimaatwet te gieten.
'Valse noten'
Een eerste verrassing was dan ook dat de Groene fractie zich bij de vertrouwensstemming onthield - en daarmee ook de interne tegenstellingen tussen realisten en radicalen toedekte. 'Ik had op de Groenen gerekend', zei Frans Timmermans, de Nederlandse eerste vicevoorzitter van de Commissie die bevoegd wordt voor die Green Deal. 'Dit is het meest ecologische programma ooit door een Commissie gepresenteerd!'
'Die Green Deal en het feit dat er bijna een evenwicht is tussen mannen en vrouwen zijn positief', zei Petra De Sutter (Groen). 'Maar er zijn valse noten.' Dat de Hongaarse commissaris en 'Orban-boy' Oliver Varhelyi de rechtsstaat moet verdedigen in kandidaat-lidstaten, valt voor de Groenen niet uit te leggen. 'Het Europese handelsbeleid staat haaks op de klimaatambities', aldus De Sutter. 'En zal Timmermans het geld krijgen om alles te financieren?'
Zo is het de bedoeling dat er een 'Rechtvaardig Transitiefonds' komt om de economische gevolgen van de transitie op te vangen in regio's die nu nog afhankelijk zijn van de exploitatie van fossiele brandstoffen. Maar het blijft onduidelijk of daarvoor geld zal zijn in de volgende meerjarenbegroting. De Groenen beloven wel 'een constructieve partner' te zijn als de Commissie met goede voorstellen komt.
Ondanks de onthouding van de Groenen, met 75 leden de op drie na grootste fractie, kreeg Von der Leyen een ruime meerderheid voor haar Commissie - de tweede verrassing. Er spraken 461 Europarlementsleden hun vertrouwen uit, terwijl er 157 tegen stemden en 89 zich onthielden - onder wie de drie N-VA'ers (in tegenstelling tot de meeste van hun fractiegenoten van de Poolse regeringspartij PiS die wel voor stemden).
Von der Leyen deed zo beter dan haar voorganger Jean-Claude Juncker, die in 2014 kon rekenen op 423 stemmen voor en 209 tegenstemmen kreeg. Ze verstevigde ook haar positie in vergelijking met haar verkiezing in het Europees Parlement in juli, toen ze maar negen stemmen overschot had. 'Ik voel me nederig door deze overweldigende steun', zei ze op haar persconferentie.
Plan tegen kanker
De stemming maakte duidelijk dat ze voor een meerderheid zal steunen op drie partijen: haar eigen Europese Volkspartij, de sociaaldemocratische S&D en het liberale Renew. Haar programma oogt ambitieus. Behalve de Green Deal, wil ze een eerlijk minimuminkomen in elke lidstaat en steunt ze het initiatiefrecht voor het Europees Parlement.
Ze vertelde de Europarlementsleden dat ze als kind haar elfjarige zusje verloor aan kanker en dat ze zich de hulpeloosheid van haar ouders herinnert: 'Elk van ons heeft een gelijkaardig verhaal - of kent iemand in die situatie.' Daarom kondigde ze een Europees plan in de strijd tegen kanker aan.
Noodtoestand?
Maar dat Von der Leyen het moeilijk zal hebben om haar meerderheid samen te houden, blijkt al uit de chaos rond een resolutie die de klimaatopwarming uitroept tot een noodtoestand.
Er circuleerden gisteravond acht versies voor en tegen. S&D, Renew en het uiterst-linkse GUE raakten het uiteindelijk eens over één tekst, waar ook de Groenen zich in extremis bij aansloten. Maar voor de EVP klinkt het woord 'noodtoestand' te alarmistisch. De christendemocraten willen niet verder gaan dan het uitroepen van een 'klimaaturgentie'.
Het persbericht van onze fractie kan u hier nalezen:
PRESS RELEASE - Strasbourg, 27 November 2019
New Commission
Neither blank cheque nor a red card – Greens/EFA abstain on the vote of the new Commission
The Greens/EFA Group abstained from today's vote on the new European Commission. The Greens/EFA are very concerned about the selection of Commissioners from Hungary, France and Croatia and are extremely critical of the linking of the title 'promoting our European way of life' with migration policy. The new European Commission lacks the courage to make substantial changes in agricultural and trade policy, without which it cannot successfully implement a green deal for the people of the European Union. Ursula von der Leyen must keep her election promises and make this Commission the Climate Commission. The Greens/EFA group will keep the door open for constructive cooperation on major challenges such as combating the climate crisis. The new Commission will start on December 1st.
Ska Keller, President of the Greens/EFA Group in the European Parliament, comments:
"Our voting behaviour is a sign of goodwill despite fundamental criticisms. We have clear reservations about some elected Commissioners but we are equally committed to constructive cooperation in order to make the European Union more ecological and social.
"While there are strong Commissioners, we have great concerns about others and their roles. For example, a Viktor Orbán loyalist will be in charge of ensuring candidate countries comply with the rule of law and European values, while Hungary remains under the Article 7 procedure. The former head of one of Europe's largest digital companies will be responsible for the EU digital market, among other things, which can create a massive conflict of interests.
"The President of the Commission has announced that she is in favour of more climate protection and we hope that this will be translated into action. We demand that Ursula von der Leyen makes this Commission the climate Commission. There can be no continuation of business as usual in agriculture if we are to meet the needs of the environment, we need a complete reform of the Common Agricultural Policy now. We congratulate President von der Leyen and the new Commission and look forward to working together."
Philippe Lamberts, President of the Greens/EFA Group in the European Parliament, comments:
"While President Von der Leyen decided not to invite the Greens/EFA to be part of her majority, we look forward to being partners whenever the new Commission will take serious initiatives to tackle climate change, to strengthen the rule of law and to reduce social inequalities. When it comes to saving the planet from climate catastrophe the EU needs to be far more ambitious: our future is at stake.
"If we are not issuing a red card even before the new Commission starts to work, we are neither giving it a blank cheque. Bold statements are no substitute for real action on the ground. If the von der Leyen Commission is serious about engaging Europe in a Green Deal, it cannot at the same time pursue the same policies as before. As an example, trade policies whose stated purpose is to increase global trade flows are totally contradictory with the goal of reducing our ecological footprint. We will hold this Commission to account and test its seriousness on the coherence of its legislative proposals. What we need is a paradigm shift, not tinkering at the edges of the system."
