De Europese Commissie stelde vanmiddag (13 mei) haar langverwachte richtlijnen voor het Europees zomertoerisme voor. Het kondigde daarbij de oprichting van een overzichtelijke website aan met real time informatie over de grenzen en het toerisme in alle EU-landen. Een belangrijk principe dat ook naar voor geschoven wordt, is dat er geen sprake mag zijn van discriminatie tussen nationaliteiten wanneer grenzen weer heropend worden. 'Eens een landsgrens heropend wordt, moeten EU-burgers van alle nationaliteiten die grens in principe kunnen oversteken', zegt Europarlementslid Petra De Sutter (Groen). Ook is de groene fractie tevreden dat er geen sprake is van een verplichte tracing applicatie of zogenaamd ‘coronapaspoort’, en dat terugbetaling voor geannuleerde reizen en vluchten de regel blijft.
Het gaat net als bij de Europese exitstrategie, die eerder op 14 april werd voorgesteld, om een reeks gemeenschappelijke principes die ervoor moeten zorgen dat het toeristische zomerseizoen tenminste gedeeltelijk kan worden gered, zoals Ursula Von Der Leyen het eerder verwoordde. De Commissie stelt daartoe een kader voor om de geleidelijke heropstart van het passagiersvervoer te ondersteunen en tegelijkertijd de veiligheid van de passagiers en het personeel te waarborgen. Ook legt de Commissie enkele criteria op tafel voor het veilig en geleidelijk herstellen van toeristische activiteiten en voor het ontwikkelen van gezondheidsprotocollen voor horecagelegenheden zoals hotels.
Voordat het volledig vrij verkeer binnen de Schengenzone kan hersteld worden, zullen in eerste instantie landen waar de wederzijdse gezondheidssituatie het toelaat hun grenzen kunnen heropenen. Een belangrijk principe dat de Commissie hier vandaag naar voor schuift is dat van non-discriminatie aan de landsgrenzen, zegt Europarlementslid Petra De Sutter (Groen). 'Het mag niet de bedoeling zijn dat landen aan cherry-picking doen of bepaalde nationaliteiten gaan proberen te weren onder hun toeristen zoals het hen uitkomt. Als België haar grens met Nederland heropent, mogen ook burgers met de pakweg Italiaanse nationaliteit die grens oversteken.'
De Sutter is ook tevreden dat de Commissie kennelijk geen voorstander is van verplichte smartphone-applicaties of van een zogenaamd COVID-paspoort dat enkel personen met een negatief testresultaat zou toelaten om te reizen, gezien de problemen die zich hier stellen m.b.t. privacybescherming en validiteit. Nu er in Europa is gekozen voor een gedecentraliseerde aanpak van contact tracing en het in België zelfs regionaal wordt georganiseerd, stelt zich wel de vraag hoe die systemen kunnen samenwerken. 'Contact tracing is een cruciale pijler van onze prille exitstrategie, dus is het erg belangrijk dat deze systemen kunnen communiceren met elkaar wanneer binnenlands en buitenlands toerisme opnieuw wordt opgestart. Er zullen niet alleen veel Belgen naar Frankrijk willen, maar ook veel Vlamingen naar de Ardennen of Franstaligen naar de kust willen gaan,' zegt Petra De Sutter. De Commissie zal naar eigen zeggen wel alle real time informatie over restricties en versoepelingen m.b.t. transport en toerisme in de verschillende EU-landen bundelen op één website.
En ook voor de terugbetaling van geannuleerde reizen door middel van vouchers formuleert de Commissie nu enkele aanbevelingen. Ondanks de vraag van verschillende reisorganisatoren en luchtvaartmaatschappijen met cashflow problemen, gesteund door een twintigtal lidstaten waaronder België, houdt de EU vast aan haar strikte passagiers- en consumentenrechten.
'Consumenten blijven hun recht op terugbetaling gelukkig behouden”, zegt Petra De Sutter die de commissie voor de Interne Markt en Consumentenbescherming voorzit. “Maar de sector wordt wel gewezen op de mogelijkheid om consumenten op vrijwillige basis te overtuigen om een voucher te aanvaarden mits het aanbieden van aantrekkelijke voorwaarden zoals een upgrade. De voucher moet wel een voldoende lange looptijd hebben en moet alsnog inwisselbaar zijn tegen geld. En consumenten moeten beschermd worden mocht de betrokken reisorganisatie of luchtvaartmaatschappij failliet gaan.'
De EU probeert hiermee een goed evenwicht te vinden tussen enerzijds de vele gedupeerde consumenten en anderzijds de 22,6 miljoen mensen die werkzaam zijn in de Europese toerismesector en wiens jobs mogelijks op de helling komen te staan.
