Het Europees parlement gaf vandaag opnieuw een krachtig signaal tegen het octrooi op planten. Een overweldigende meerderheid verzet zich tegen het patenteren van planteneigenschappen die door klassieke veredeling kunnen worden verkregen. De resolutie die vandaag gestemd werd is een belangrijk signaal in een aanslepende discussie met het Europees Octrooibureau.
Gerimpelde tomaten
De discussie rond het patenteren van planten en dieren vindt zijn oorsprong in 2012, toen het Europees Octrooibureau (EPO) octrooien verleende voor verschillende gewassen zoals "gerimpelde tomaten” en broccoli. Het eigenaardige was dat deze planten niet genetisch gemodificeerd zijn, maar gewoon in de natuur of op boerderijen kunnen voorkomen als het gevolg van biologische processen zoals kruising en selectie. Nochtans zijn octrooien in principe enkel mogelijk voor genetisch gemodificeerde planten, zoals duidelijk wordt vermeld in de Europese richtlijn 98/44 die zegt dat “planten en dieren die via klassieke veredeling zijn verkregen of gewoon in de natuur aanwezig zijn, niet gepatenteerd kunnen worden”.
Maar het EPO - dat strikt genomen niet verplicht is om de EU-regels te volgen - heeft hier zijn eigen interpretatie aan gegeven en vond dus dat zij wel octrooien kon verlenen aan dergelijke gewassen. Hierdoor is het voor grote multinationals mogelijk om zichzelf rechten toe te kennen voor planten en voedingsmiddelen die door klassieke veredeling tot stand zijn gekomen.
Politiek getouwtrek
Als reactie hierop heeft het Europees Parlement in 2015 via een resolutie opgeroepen om de regels over het octrooirecht voor planten te verduidelijken. Hierop reageerde de Europese Commissie op 8 november 2016 dat de EU-wetgeving nooit de intentie heeft gehad om octrooien te verlenen aan planten op basis van natuurlijke eigenschappen. Alle lidstaten steunden deze interpretatie van de Europese wetgeving, wat er ook toe leidde dat het EPO zijn beleid wijzigde. De Administratieve Raad van het EPO besloot dat octrooien op planten en dieren die afkomstig zijn van conventionele veredeling verboden zijn. Maar de Technische Kamer van Beroep van het EPO heeft deze beslissing op 18 december 2018 afgewezen. Zij vonden dat de Administratieve Raad van EPO zijn bevoegdheden had overschreden en dat octrooien op planten wel degelijk moeten kunnen.
Europees parlement geeft niet op
Publieke instellingen hebben nu tot 1 oktober 2019 de tijd om te reageren op deze laatste wending in de EPO-saga. De Commissie is de eindverantwoordelijke is voor het officiële EU-standpunt over deze kwestie, maar ook het Europees Parlement wilde opnieuw van zich laten horen. Daarom vond er hier voorbije maandag een debat over plaats tijdens de plenaire sessie in Straatburg en werd er vandaag gestemd over een resolutie waarin het Europees Parlement - voor de derde keer- duidelijk maakte dat de patentering van planten en dieren onaanvaardbaar is. Als Groenen zijn we altijd zeer actief geweest in deze discussie en zijn we blij dat er een zeldzame partij-overschrijdende verontwaardiging over is.
Ook EU-burgers hebben de mogelijkheid om van zich te laten horen door een brief aan het EPO te ondertekenen. Teken de brief hier vóor 25 september: https://www.no-patents-on-seeds.org/en/activities
*Deze tekst is gebaseerd op een Engelstalige blogpost van de Europese Groenen: https://www.greens-efa.eu/en/article/document/the-abuse-of-european-patent-law-must-stop/
