Vicepremier Petra De Sutter wil dat gezonde en verse producten goedkoper worden. ‘Door de oorlog in Oekraïne en de hoge kosten van energie, transport en lonen, stijgt ook de prijs van onze winkelkar. Dat is voor een groep gezinnen moeilijk of niet meer betaalbaar. Gezonde voeding kan goedkoper. De BTW op pakweg groenten, fruit en volkoren producten moet verdwijnen,’ klinkt het bij De Sutter. Vandaag bezoekt ze sociale kruidenier ‘t Winkeltje in Ninove. Daar zien ze het aantal klanten elk jaar stijgen.
De sociale kruidenier in Ninove die De Sutter bezoekt, is één van de vele plekken in België die door corona en de energieprijzen het aantal klanten zag groeien de laatste jaren. ‘Wie op de centen moet letten, heeft niet altijd de luxe om te kiezen voor het gezondste eten. Europees onderzoek toont dat 17 procent van de Belgen niet elke dag groenten of fruit eet. (1) We weten niet of dit alleen mensen zijn die het moeilijk hebben. Wat wél zeker is: steeds meer mensen kunnen duurdere dingen zoals verse voeding steeds moeilijker betalen,’ weet De Sutter van de sociale kruidenier.
Schrikken bij de kassa
Ze gaat verder: ‘Beknibbelen op de kost van eten en eerder kiezen voor goedkope producten is voor velen bittere noodzaak. En laat de goedkoopste etenswaren nu niet per se de gezondste zijn, integendeel. Steeds meer mensen schrikken bij de kassa. Als we nu boodschappen doen, betalen we er 20 procent meer voor dan vorig jaar. Dat is een stuk duurder. Een gezin met twee personen geeft nu gemiddeld €82 meer uit in de supermarkt per maand dan een jaar geleden,’ weet De Sutter uit de jongste berekeningen van Testaankoop. (2)
De Sutter wijst erop dat de Europa haar btw-regels vorig jaar in april versoepelde. ‘Zo kunnen lidstaten de btw verlagen op producten die bijvoorbeeld de volksgezondheid beschermen of die goed zijn voor het milieu. Bepaalde categorieën van producten die in basisbehoeften voorzien, zoals levensmiddelen, kunnen zelfs van een zogenaamd ‘nultarief’ genieten.’ (3)
Federale gezondheidshift
‘Door de inflatie stijgt de prijs van fruit met 9 procent. Die verhoging kunnen we voor een deel ongedaan maken door de belasting op groeten en fruit af te schaffen. Hetzelfde geldt voor volkoren producten. De prijs van een pak volkoren spaghetti kan vandaag in de winkel bijna dubbel zo duur zijn als de ‘witte’ variant,’ weet De Sutter.
De Sutter wijst er tot slot op dat de federale regering dit jaar een gezondheidshift wil invoeren. Daarbij past een afschaffing van de BTW op groenten en fruit. ‘Tijdens het begrotingsbesprekingen voor het jaar 2023, besliste de federale regering om werk te maken van een gezondheidsshift om gezonde producten goedkoper te maken. Ik kijk dan ook uit naar de concrete voorstellen van mijn collega’s, de minister van Volksgezondheid en Financiën, die elk moment op tafel zullen komen. Hiermee zal gehoor gegeven worden aan de oproep van verschillende middenveldorganisaties die ervoor pleiten dat iedereen toegang moet kunnen hebben tot voldoende, gezonde en duurzame voeding.”
Lucia De Boeck, verantwoordelijke van Teledienst Ninove die instaat voor de uitbating van de sociale kruidenier:
‘We zagen ons klantenbestand de voorbije jaren groeien. Eerst doordat heel wat mensen al dan niet tijdelijk in de werkloosheid belandden tijdens corona. Daarna zorgde de oorlog in Oekraïne er niet alleen voor dat er ook Oekraïense vluchtelingen in onze kruidenier begonnen langs te komen, maar de bijhorende energiecrisis bracht ook het gezinsbudget van vele andere gezinnen serieus in de problemen. In onze sociale kruidenier bieden we een heel gamma van basisproducten aan voor de helft van de normale prijs. Een groeiend aantal mensen kan zeker de duurdere zaken waaronder verse voeding steeds moeilijker betalen.’
Bronnen:
(1) Statistics | Eurostat (europa.eu)
(2) Winkelkar duurder: Winkelkar blijft maar duurder worden: supermarktprijzen bijna 20% hoger dan vorig jaar (test-aankoop.be)µ
(3) EU btw Richtlijn: https://www.vleva.eu/nl/economisch-beleid/eu-nieuws/richtlijn-btw-tarieven-formeel-aangenomen-door-ecofin-raad#:~:text=Bij%20Richtlijn%202006%2F112%2FEG,bijzondere%20regeling%20voor%20kleine%20ondernemingen.
