Morgen komen een aantal farmabedrijven uitleg geven in het Europees Parlement over de onderhandelingen met de Europese Commissie en lidstaten voor een coronavaccin. Want daar was de voorbije weken veel onduidelijkheid over, door een totaal gebrek aan transparantie over prijs, subsidies voor ontwikkeling en de aansprakelijkheid bij eventuele bijwerkingen. 'Die onderhandelingen moeten transparanter, anders zal het wantrouwen bij de burgers alleen maar groeien', zegt Europarlementslid Petra De Sutter. 'Maar ook over de goedkeuring van het vaccin en de wereldwijde verspreiding hebben we veel vragen.'
Twee weken geleden kwam de Europese Commissie al uitleg geven rond de onderhandelingen met de farma-industrie. Daar beloofde de Commissie meer transparantie, wat tot dan ontbrak en een grote frustratie was in het Europees Parlement. Toch blijven er vragen komen, zeker ook nadat vorig week een tweede contract werd getekend (met Sanofi-GSK) en vandaag een rapport van CEO (Corporate Europe Observatory) verscheen dat pijnlijk het lobbywerk van de industrie naar de Europese Commissie blootlegt.
'We zien dat farmabedrijven op verschillende manieren druk uitgeoefend hebben om de prijs op te drijven', zegt Petra De Sutter. 'Zo eisten ze begin maart al dat ze met elk land apart zouden mogen onderhandelen en dat er geen groepsaankoop van de EU kwam. Tegelijk werd de EU tegen de VS uitgespeeld om meer subsidies en voorwaarden te krijgen. Ondanks alle mooie woorden, blijken de farma-bedrijven munt te willen slaan uit deze crisis en dat kan echt niet. Tegelijk zijn ze de drijvende kracht achter het 'coronationalisme' en is er zero transparantie over de kostprijs en en over hoe het belastinggeld gebruikt werd.'
Na het onderhoud met de Commissie bleven er ook vragen over de toekomstige goedkeuring van het vaccin en de aansprakelijkheid wanneer er iets fout zou lopen. Petra De Sutter: 'Over welke data beschikt het Europees Medicijnenagentschap (EMA) al? Zullen er geen essentiële stappen worden overgeslagen in het goedkeuringsproces van EMA? Zal het EMA de werkzaamheid van het vaccin objectief en wetenschappelijk kunnen beoordelen zonder politieke en economische druk? Het zijn allemaal vragen waar veel burgers mee zitten, maar waar ze enkel online op allerlei websites diffuse antwoorden op vinden. Net als de vraag wie ervoor opdraait, mocht er iets mislopen. Europa zegt duidelijk dat de aansprakelijkheid bij de producenten moet liggen, maar wat wordt er exact in de onderhandelingen gezegd over de aansprakelijkheid en mogelijke schadevergoedingen?'
Tenslotte wil Petra De Sutter ook wijzen op de verantwoordelijkheid van Europa naar de rest van de wereldbevolking. 'Deze crisis is een pandemie. Dat wil zeggen wereldwijd. Het is ontoelaatbaar om als Westerse landen alle medische knowhow en alle vaccins voor onszelf te houden, zonder een duidelijk plan om ook ontwikkelingslanden te voorzien van goed werkende en betaalbare dosissen. Dit is niet enkel ethisch onverantwoord, maar ook ongelooflijk dom vanuit volksgezondheids-oogpunt'
Petra De Sutter zal morgen het woord nemen tijdens de hearing, namens de Europese Groene fractie. Naast de CEO's van Sanofi en CureVac, zal ook het hoofd van de lobbyorganisatie Vaccines Europe aanwezig zijn, alsook iemand van het EMA, een Londense professor en een directeur van Access Campaign van Artsen Zonder Grenzen.
Het volledige programma van de vindt u hier.