Het Terzake debat met de Europese lijsttrekkers van vorige week illustreerde perfect hoe over Europa gedacht wordt in deze campagne. Een negatief geframed filmpje, waarbij alle crisissen van de laatste jaren samen werden gebracht, zette de toon. De vluchtelingencrisis, het opkomend populisme, de klimaatbetogingen... Blijkbaar allemaal thema’s die niets te maken hebben met Vlaanderen of België, maar behoren tot het exclusief domein van Europa. Veraf, ergens in de bubble van Brussel, waar het de mensen nauwelijks raakt. Alle slechte dingen komen trouwens van Europa. De goede dingen zijn het gevolg van het harde werk van onze eigen regionale en federale politici.
Het debat zelf werd verder beheerst door kibbelende heren van een zekere leeftijd, die helaas het beeld versterkten dat mensen vaak hebben van politici die naar het Europees parlement worden gestuurd. Uitgerangeerd, vroegtijdig op pensioen gestuurd, of gewoonweg in de weg lopend van anderen. En dat is onterecht. Europa verdient beter.
Ik betreur deze framing ook omdat de Europese Unie ons wel degelijk heel veel goede dingen heeft bezorgd: vrede en stabiliteit, en dus ook welvaart en welzijn. Ja, alles kan beter, maar het Europese politieke niveau is ontzettend belangrijk, want Europa beslist over enorm veel aspecten van ons dagelijks leven. Het heeft niet alleen voor handel en welvaart gezorgd, maar beschermt ons ook tegen giftige stoffen, het heeft ons basale sociale rechten bezorgd, en het is onze belangrijkste motor tegen de klimaatopwarming. Om Erasmus en de afschaffing van de roaming-tarieven niet te vermelden.
Ik wil met klem het beeld ontkrachten dat de Europese verkiezingen er eigenlijk niet toe doen, want het Europees Parlement is een van de machtigste parlementen ter wereld. De Europese Unie telt meer dan 500 miljoen inwoners en vertegenwoordigt een kwart van het wereldwijde BNP. De Europese politieke agenda wordt overigens niet alleen bepaald door het Europees Parlement alleen, en al helemaal niet in de Brusselse bubble, maar ook door onze eigen federale en regionale politici. Het zijn onze ministers die in de Raad beslissingen nemen (of tegenhouden) en ook onze toekomstige Eurocommissaris wordt na de verkiezingen gekozen tijdens de federale regeringsonderhandelingen. Alle verkiezingen, ook de regionale en federale, zijn dus eigenlijke Europese verkiezingen.
Het zijn helaas net die regionale en federale politici, die in plaats van het Europees project te verdedigen, de pluimen liever op eigen hoed steken. Of onder druk van populistische politici Europa de zwarte piet toespelen als er moeilijke beslissingen moeten genomen worden. Zoals op vlak van klimaat en migratie, twee thema’s waar de kiezer van wakker ligt.
Het zal iedereen wel duidelijk zijn dat grensoverschrijdende problemen op een grensoverschrijdende manier moeten worden aangepakt. Maar dat vraagt samenwerking, water in de wijn doen, onderhandelen, en dus een stukje afstaan van de eigen soevereiniteit. En dat ligt gevoelig in tijden van nationalistische reflexen, waar de eigen identiteit terug op de voorgrond staat. Er komen enorme uitdagingen op ons af, maar in plaats van de handen in elkaar te slaan kruipen de lidstaten liever allemaal in hun eigen schulp, en hopen ze dat het zo allemaal zal overgaan.
Zo gaat het er natuurlijk niet aan toe in onze geglobaliseerde wereld, en als we willen dat Europa over enkele decennia nog relevant is in de wereld, zal dit maar kunnen als we een sterke Unie vormen, niet alleen een economische Unie, maar ook een politieke en sociale Unie. Een Unie, die ook geopolitiek gewicht in de schaal kan werpen. Grootmachten als Rusland zijn gebaat bij een zwak en verdeeld Europa. Nu we weten hoe dicht Europees extreem-rechts aanschurkt bij het Kremlin, moeten alle democratische partijen samenwerken om dat sterker Europa vorm te geven. Een Europa dat niet alleen handel en fiscale vrijheid garandeert, maar ook zijn burgers beschermt. De kiezer heeft op 26 mei de keuze.
Petra De Sutter
Lijsttrekker Europa voor Groen
