De Europese Commissie heeft de voorbije weken sterk geïnvesteerd in onderzoek- en ontwikkelingsprojecten voor vaccins, medicijnen en testen voor COVID-19. Naast verschillende projecten onder het Europees onderzoeksprogramma Horizon 2020, lanceerde de Europese Commissie ook het Innovative Medicine Initative , waarbij €45 miljoen euro van de EU zal aangevuld worden door eenzelfde bedrag aan private investeringen. In een brief die vandaag verstuurd werd, verwelkomen verschillende europarlementsleden deze grootschalige investeringen van de EU, maar betreuren ze dat er geen voorwaarden werden gesteld over de toegankelijkheid, beschikbaarheid en betaalbaarheid van de producten die uit deze onderzoeksprojecten zullen voorkomen. De europarlementsleden vinden dat een 'business as usual'-benadering niet aan de orde is in deze crisis en kanten zich sterk tegen het verlenen van exclusiviteitsrechten aan bepaalde bedrijven. Dit zou immers kunnen leiden tot zeer hoge prijzen, langdurige en transparante prijsonderhandelingen en te weinig productiemogelijkheden om aan de wereldwijde vraag naar geneesmiddelen en vaccins te voorzien.
Petra De Sutter steunt het initiatief ten volle:
"Met de financiering van talloze onderzoeksprojecten, waaronder ook twee projecten die geleid worden door Vlaamse universiteiten, toont de Europese Commissie duidelijk haar meerwaarde in deze crisis. De onderzoeksinstellingen en de farma-industrie zijn een zeer belangrijke partner in het gevecht tegen COVID-19, maar het kan kan niet de bedoeling zijn dat bepaalde farmaceutische bedrijven hiermee ongeoorloofde winsten zullen boeken ten koste van de volksgezondheid. Van zodra ze goedgekeurd zijn, moeten testen, medicijnen en vaccins voor COVID-19 onmiddellijk toegankelijk, beschikbaar en betaalbaarheid zijn voor iedereen."
De brief is gericht aan Commissievoorzitter Ursula von Der Leyen, gezondheidscommissaris Stella Kyriakides en commissaris voor innovatie en onderzoek Mariya Gabriel en legt drie concrete eisen op tafel. Ten eerste roept men de Commissie op om de nodige maatregelen te nemen zodat patenten en monopolies de toegankelijkheid en productie van toekomstige geneesmiddelen niet te beperken. EU-financiering voor onderzoeksprojecten kan enkel op voorwaarde dat wereldwijde niet-exclusieve licenties zullen worden toegekend om de testen, vaccins en medicijnen te produceren. Ten tweede wordt er opgeroepen tot volledige transparantie en verantwoording over publieke investeringen in onderzoek en ontwikkeling en de uitkomsten daarvan. Tot slot wordt ook opgeroepen om een mondiaal mechanisme op te zetten om de wereldwijde verdeling van medische producten in het kader van de COVID-19 te faciliteren. Het kan niet de bedoeling zijn dat het ene land met overschotten zit terwijl er elders ter wereld mensen sterven door tekorten.
Eerder deze week deden 61 Europese NGO's, waaronder Artsen zonder grenzen, Testaankoop en Dokters van de Wereld, al een gelijkaardige oproep aan de Europese Commissie en de lidstaten met gelijkaardige eisen over de toegankelijkheid van testen, medicijnen en vaccins.
