Sollicitanten die een federaal topjob willen, zullen voortaan geselecteerd worden door een jury die voor uit de helft vrouwen moet bestaan. Daarnaast zal iemand maar voor 12 jaar aangesteld kunnen worden voor zo’n topjob. ‘Dit zijn twee nieuwe maatregelen om nieuw en vooral vrouwelijker bloed in de top van de federale overheid te krijgen. Uit de jongste cijfers blijkt dat 132 mannen leidinggeven binnen de federale overheid en slechts 51 vrouwen. Nochtans zijn topvrouwen nodig, om de samenleving te weerspiegelen en omdat ze een voorbeeld voor anderen kunnen zijn,’ zegt minister van ambtenarenzaken De Sutter.
Morgen komen de federale topambtenaren voor de eerste keer in meer dan 10 jaar samen. ‘Daar zullen minder vrouwen dan mannen zijn. Dat er weinig vrouwen te vinden zijn aan de top van de overheid, ook al zijn ze evengoed opgeleid als mannen, daar maak ik me zorgen over. In 2022 is maar 28 procent van de topambtenaren een vrouw. Tegelijk is er een lichte verbetering. In 2020 werden er amper 22 procent van de topfuncties ingenomen door een vrouw,’ aldus De Sutter.
Onbewuste processen bij selecties
Eerder besliste De Sutter al de dat selectiejury’s die managers aanwerven maximaal voor twee derde uit leden van hetzelfde geslacht te laten bestaan. Ze verwelkomt dan ook de lichte stijging van 22% topvrouwen aan het begin van haar mandaat (in 2020) naar 28% vandaag (in 2022).
‘Dat was een maatregel van vorig jaar om een groter evenwicht te krijgen tussen mannen en vrouwen. Omdat het te traag vooruit gaat, zal ik nu een stap verder gaan. De selectiecommissies die sollicitanten voor federale topjobs beoordelen, moeten in de toekomst voor maximaal de helft uit vrouwen bestaan,’ beslist De Sutter.
‘Alles begint met een selectieprocedure die ruimte laat voor verschillende visies en achtergronden. Bij selecties spelen er verschillende onbewuste processen waardoor er vaak wordt gekozen voor iemand die lijkt op degenen in de commissie. Daar wil ik nu verandering in brengen,’ klinkt het overtuigd.
Niet langer dan 12 jaar
Daarnaast mogen die federale directieleden met topfuncties voortaan maar 12 jaar op dezelfde post blijven. Het mandaat waarvoor zij solliciteren zal maar één keer kunnen worden verlengd. ‘De directieleden met topfuncties binnen de federale overheid worden aangesteld via een mandaat, telkens voor een periode van zes jaar. Die zogenoemde mandaathouders kunnen nu op post blijven zolang ze een positieve evaluatie krijgen. De federale overheid telt in totaal 183 mandaathouders, waarvan er momenteel een tiental al langer dan 12 jaar op post zit.’
‘Door die regels voor topfunctie of mandaathouders te veranderen, mikken we op sneller nieuw bloed. Zo krijgen ook vrouwen meer kans om te solliciteren op een job in de hoogste laag van de administratie,’ legt De Sutter uit.
Meer dan ooit vrouwen
‘Verandering en verbetering is trouwens mogelijk. Want als we breder kijken dan alleen de topfuncties en ook alle jobs op niveau A erbij nemen, dan zien we een beeld van een federale overheid die meer dan ooit beroep doet op vrouwen,’ zegt De Sutter die er cijfers bij haalt.
Als we naar die topfuncties en het middenkader (de andere zogenoemde functies op A-niveau) kijken, dan steeg het aandeel vrouwen van 47 procent in 2019 naar 49 procent in 2021. Nemen we het totaalplaatje erbij dan wordt het beeld nog vrouwelijker. Met 53 procent vrouwen en 47 procent mannen, werkten er in 2021 in totaal meer vrouwen dan mannen voor de federale overheid.
‘Als we dus breder kijken dan de hoogste functies, dan zie je dat er meer vrouwen de weg naar de federale overheid vinden dan mannen,’ zegt De Sutter tot slot.