Het Europees Parlement wil bijen beter beschermen. Vanmiddag stelde het parlement zijn veto tegen het huidige zogeheten bee guidance-document, een stuk regelgeving dat bijendodende pesticiden aan banden kan leggen in Europa. Onder druk van de industrie en de lidstaten heeft de Europese Commissie het oorspronkelijk sterke voorstel afgezwakt. Zo wordt er geen rekening meer gehouden met de langetermijneffecten van pesticiden op bijen. De stemming in het parlement betekent dat de commissie haar huiswerk opnieuw moet maken.  

Petra De Sutter: “Bijen zijn onmisbaar voor onze voedselproductie en biodiversiteit en hun achteruitgang is alarmerend. We kunnen het ons simpelweg niet permitteren om stappen achteruit te zetten in de Europese regelgeving hierover. De Europese Groene fractie heeft zich steeds sterk verzet tegen de afzwakking van het voorstel, en vandaag schaarde een grote meerderheid van het parlement zich achter onze bezwaren.”

Al in 2013 werkte het Europees Voedselagentschap (EFSA) het zogenaamde ‘Bee Guidance Document’ uit: een leidraad voor hoe pesticiden getest moeten worden op hun schadelijkheid voor bestuivers zoals bijen en hommels. Afhankelijk van de resultaten wordt dan beslist of een nieuw bestrijdingsmiddel dat de industrie op de markt wil brengen, al dan niet wordt toegelaten. Het document verwees ook naar chronische toxiciteit, de langetermijneffecten van pesticiden op bijen.

Op basis van deze methodologie werden in mei 2018 al drie bekende en uiterst schadelijke neonicotinoïden verboden (imidacloprid, clothianidin and thiamethoxam, geproduceerd door  Bayer en Syngenta). Maar hoewel de richtlijn dus al 6 jaar bestaat en succesvol wordt toegepast, werd het nog steeds niet officieel goedgekeurd omdat een meerderheid van de lidstaten er niet mee instemde. Door het verzet van de lidstaten ligt er nu een drastisch afgezwakte versie op tafel, waarbij er niet meer gesproken wordt over chronische toxiciteit. Het parlement uitte hierover in februari 2018 al haar ongenoegen via een brief op initiatief van Bart Staes (voormalig Europees parlementslid voor Groen).

Het afgezwakte voorstel kreeg wel voldoende steun van de lidstaten, maar het Europees Parlement heeft een vetorecht om dit soort besluiten tegen te houden. Dit gebeurde maandag in de milieucommissie en werd vandaag plenair gestemd. Nu het Europees Parlement het voorstel van tafel heeft geveegd, moet er een nieuw voorstel komen.

Petra De Sutter (Groen) ijvert ervoor dat de onderhandelingen over het nieuwe voorstel op een meer transparante manier gebeuren dan nu het geval was: “De Europese Commissie moet nu een nieuw voorstel doen om de volledige Bee Guidance in wetgeving om te zetten. Dit nieuwe voorstel moet niet op ambtelijk niveau achter gesloten deuren besproken worden. Een belangrijke beslissing als deze moet genomen worden op politiek niveau, met name door de Europese Raad van Ministers, zodat iedereen kan zien welke regeringen zich voor of tegen de bescherming van de bijen uitspreken.”